Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej  „K.S. Czarni Lwów - Retro Liga”

w Wałbrzychu

Retro Liga

Rok założenia: 1903

Barwy: czarno-czerwone

O klubie:

Czarni Lwów to polski wielosekcyjny klub sportowy powstały we Lwowie w sierpniu 1903 roku, będący drugim po Lechii Lwów najstarszym klubem sportowym założonych przez Polaków na ziemiach polskich. Od 1910 roku działał oficjalnie pod nazwą Lwowski Klub Sportowy „Czarni” we Lwowie ze względu na rozpoczęcie działalności innych sekcji sportowych niż piłkarskie (hokejową , narciarską, tenisową, pięściarską czy lekkoatletyczną). „Czarni” znajdują się w gronie pionierów polskiej piłki nożnej, nie tylko ze względu na wczesną datę powstania, ale również fakt udziału w formowaniu się struktur piłkarskich na ziemiach polskich oraz po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Byli współzałożycielami Związku Polskiej Piłki Nożnej w 1911, Polskiego Związku Piłki Nożnej w 1919, a także Ligi Piłki Nożnej w 1927 roku. Debiutem
w najwyższej klasie rozgrywkowej był mecz z Wartą w Poznaniu rozegrany 3 kwietnia 1927 roku,
w którym odnieśli zwycięstwo 0:3. Łącznie w I lidze spędzili 7 sezonów, w trakcie których rozegrali 164 mecze, gromadząc 141 punktów przy bilansie bramkowym 120-186. Do największych sukcesów klubu można zaliczyć zajęcie 8 miejsca w I lidze (1928), wywalczenie przez piłkarza „Czarnych” Rochusa Nastuli tytułu „króla strzelców” (25 goli w sezonie 1929), a także pokonanie 16 czerwca 1929 roku wicemistrza z 1927 roku, FC Katowice w stosunku 0:6. W sezonie 1933 roku, drużyna ostatecznie spadła po barażach z I ligi, nigdy już nie powracając na szczebel centralny. Do wybuchu II wojny światowej „Czarni” występowali w lidze okręgowej Lwowskiego OZPN, którą wygrali trzykrotnie (sezony: 1934, 1935, 1937/1938), lecz nie zdołali odnieść sukcesu w grupie finałowej. 1 listopada 1936 roku drużyna zmieniła nazwę na Wojskowo-Cywilny Klub Sportowy „Czarni”, pod którą występowała aż do momentu wybuchu drugiej wojny światowej, która przesądziła najpierw o wstrzymaniu, a później zakończeniu działania klubu. Do legend grodu na Pełtwią przeszły przede wszystkim pojedynki derbowe z największym rywalem, jakim była bez wątpienia Pogoń Lwów. Mecze te określane były jednoznacznie jako „derby Lwowa” bez względu na fakt, że w mieście funkcjonowały też inne drużyny, a i również „Czarni” od 1934 roku nie występowali w najwyższej klasie rozgrywkowej. Łącznie w trakcie istnienia obu klubów doszło do 14 takich pojedynków derbowych, z których 2 zwycięstwem zakończyli „Czarni”, 4 razy zremisowali, a 8 razy musieli uznać wyższość rywali.

Klub został wskrzeszony w 2020 roku przez sympatyków piłki nożnej w Wałbrzychu, w celu przystąpienia do unikatowych rozgrywek Retro Ligi. Swoje mecze domowe wałbrzyskie „Powidlaki” rozgrywają m.in. na dawnym Stadionie Koksochemii przy ulicy Jagiellońskiej, w Szczawnie-Zdrój a także w Starych Bogaczowicach kontynuując bogate tradycje piłkarskie w regionie. Co ciekawe są to tradycje także często przeplatające się z aspektami kresowymi, które są nam tak bliskie. Badając etymologię utworzenia w Wałbrzychu klubu „Czarnych Wałbrzych”, udało nam się dotrzeć do informacji, że prezes i jeden z największych mecenasów klubu – Zygmunt Podhajski był w trakcie wojny żołnierzem wileńskiej Armii Krajowej. Ile jeszcze podobnych wątków kresowo-historycznych czeka na odkrycie? Czy są wśród nich również aspekty lwowskie? Zamierzamy się o tym przekonać i wraz z partnerami czynnie zaangażować się w ich upamiętnienie.

Czym jest Retro Liga?

Retro Liga jest ogólnopolskim stowarzyszeniem sportowo-historycznym skupiającym zespoły odtwarzające polskie kluby sportowe działające w II RP i nieistniejące do 1939 roku. Głównym założeniem naszego projektu jest wskrzeszenie rozgrywek piłki nożnej opartych na przedwojennych przepisach, strojach i klimacie.

Rozgrywki ogólnopolskiej Retro Ligi zainaugurowano w 2019 roku. Pierwszym Mistrzem Polski została drużyna Lechji Lwów z Dzierżoniowa. W 2024 roku do rywalizacji przystąpiło osiem zespołów:
Dwukrotny mistrz Polski – Lechja Lwów z Dzierżoniowa, Victoria Sosnowiec z Sosnowca, WKS 37. Pułk Piechoty z Kutna, Pogoń Lwów z Żarowa, WKS 10 Pułk Piechoty Łowicz, Czarni Lwów
z Wałbrzycha, WKS 42. Pułk Piechoty z Białegostoku (Jagiellonia Białystok) i mistrz Polski z 2023 roku Strzelec Białystok z Choroszczy.

Retro Liga to nie tylko piłka nożna. Zajmujemy się również badaniem historii innych dyscyplin sportu rozwijających się w II RP, muzealnictwem sportowym, wydawnictwami sportowo-historycznymi, historią naszych lokalnych społeczności, a także wspieramy osoby potrzebujące.
Naszą inicjatywę popiera wiele osób ze świata sportu: m. in. Joanna Jóźwik, Andrzej Strejlau, Ireneusz Jeleń, Tomasz Smokowski, Andrzej Twarowski, Sebastian Mila, Robert Korzeniowski.

Zachęcamy również Państwa do wsparcia naszej unikatowej na skalę europejską inicjatywy

Plany na przyszłość

Projekt Retro Ligi jest przedsięwzięciem niezwykle rozwojowym i ambitnym. Od momentu narodzin, z każdym kolejnym sezonem do inicjatywy przyłączają się kolejne zespoły, chcące odtwarzać nieistniejące i zapomniane przez kibiców drużyny piłkarskie, będące niegdyś solidnymi firmami na futbolowej mapie II Rzeczpospolitej. Czarni Lwów po wyjątkowo dobrym inauguracyjnym sezonie 2021 roku, w którym wywalczyli wicemistrzostwo ligi, w ostatnich rozgrywkach uplasowali się na podium, pozostawiając jednak spory niedosyt. Jest zatem rzeczą oczywistą, że w kolejnym sezonie zespół Czarnych Lwów będzie dążył do upragnionego triumfu w rozgrywkach Retro Ligi.

Warto przy tym nadmienić o planach rozwoju samej Retro Ligi na nadchodzące sezony. Priorytetem w tym zakresie jest przede wszystkim poszerzenie rozgrywek o kolejne zespoły, czyniąc przedsięwzięcie jeszcze bardziej rozpoznawalnym w skali całego kraju. Zjawisko rekonstruowania dawnych zawodów sportowych nie ogranicza się również jedynie do Polski. Od pewnego czasu przedstawiciele Retro Ligi nawiązują i prowadzą rozmowy z podobnymi sobie pasjonatami z całego świata, m.in. Wielkiej Brytanii, Hiszpanii oraz Argentyny. Czyni to realnym przeprowadzenie międzynarodowych spotkań towarzyskich zarówno w formule klubowej jak i reprezentacyjnej. Nie jest to wcale melodia dalekiej przyszłości, gdyż właśnie w 2024 roku reprezentacja Retro Ligi rozegrała pierwsze spotkanie międzynarodowe z retro reprezentacją Turcji. Mecz z okazji setnej rocznicy pierwszego pojedynku tych zespołów narodowych zakończył się wynikiem 2-4 dla Turcji. Warto nadmienić, że bramki dla Polski zdobywali właśnie przedstawiciele Czarnych Lwów.

W obszarze działalności pozasportowej klub również chciałby zainicjować szereg działań
o charakterze upamiętniającym zapomnianych polskich sportowców pochowanych na terenie Dolnego Śląska oraz popularyzatorskim historię kresowych drużyn sportowych. W tej kwestii podjęliśmy współpracę m.in. ze Stowarzyszeniem Odra-Niemen z Wrocławia, które statutowo zajmuje się pielęgnowaniem pamięci o szeroko rozumianej historii dawnych Kresów Wschodnich, także w wymiarze praktycznym poprzez, np. remontowaniu polskich nekropolii na terenie Ukrainy, Litwy, Białorusi czy Gruzji. Poprzez związki zawodowe jednego z członków zarządu klubu mamy również możliwość współpracy z wrocławskim Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej. Otwiera to możliwości ubiegania się o patronat dla naszych inicjatyw, a także podjęcie wspólnych działań na rzecz ugruntowywania pamięci o ludziach zaangażowanych w walkę o wolność i niepodległość Polski, związanych nie tylko ze Lwowem czy lwowskim sportem, ale przede wszystkim z Wałbrzychem i ziemią dolnośląską.

Zależy nam przede wszystkim na oprawach meczów domowych, które Czarni Lwów rozgrywają na boiskach w Wałbrzychu, Szczawnie-Zdroju i Starych Bogaczowicach. Dokładamy wszelkich starań, aby były to nie tylko wydarzenia czysto sportowe, lecz również edukacyjno-promocyjne, przybliżające współczesnym mieszkańcom Dolnego Śląska ich kresowe – nie tylko piłkarskie – korzenie. Stąd liczny udział w organizowanych przez nas wydarzeniach rekonstruktorów historycznych, organizowanie konkursów z nagrodami dla przybyłych na stadion kibiców czy wydawanie specjalnego programu meczowego, stylizowanego na publikacje przedwojenne, w którym przybliżamy pokrótce historię naszych sportowych rywali. W przyszłości będziemy dążyć do jeszcze większych przedsięwzięć o takim charakterze, nie ograniczających się jedynie do dnia meczowego, a stanowiących jego merytoryczną podbudowę. Posiadamy w zespole osoby doświadczone na polu działań edukacyjnych w placówkach szkolnych, toteż będziemy dążyć do zainteresowania historią polskiego futbolu przedwojennego przede wszystkim młodzieży oraz dzieci. Z własnego doświadczenia wiemy bowiem, że badanie historii sportu i odkrywanie jego gęstej sieci powiązań z współczesnością może być działaniem pasjonującym.

Czego potrzebujemy?

Czarni Lwów utrzymują się w chwili obecnej ze składek zawodników oraz dobrowolnych darowizn na rzecz klubu, przekazywanych przede wszystkim w dniach meczowych. Koszty wyjazdów, obejmujących podróże po całej Polsce, zakupu wyposażenia oraz specjalnego obuwia sportowego pokrywają sami zawodnicy. Pomimo olbrzymiego entuzjazmu i zaangażowania społeczności skupionej wokół wskrzeszonych Czarnych, niedostatek funduszy znacząco ogranicza spektrum planowanej działalności, a także zmusza do zawieszenia co bardziej ambitnych projektów edukacyjnych czy promocyjnych. W chwili obecnej każde, najmniejsze nawet wsparcie naszej pasjonackiej działalności jest nieocenioną pomocą, gdyż pozwoli konsekwentnie realizować wizję rozwoju klubu jaką opracowaliśmy – przywrócenia jednego z najstarszych i najbardziej zasłużonych polskich klubów piłkarskich świadomości współczesnego kibica sportowego.

Co oferujemy?

Każdy sezon ligowy to przynajmniej trzy spotkania domowe, organizowane przez Czarnych Lwów jako widowiska sportowo-edukacyjne, promowane wśród lokalnych społeczności ulotkami, programami meczowymi, spotkaniami czy wiadomościami w mediach społecznościowych. Ze względu na swoją intrygującą specyfikę przyciągają one uwagę osób nieżyjących na co dzień sportem czy piłką nożną jako taką. Każdy mecz domowy rozgrywany przez Czarnych Lwów czy to
w Wałbrzychu czy Szczawnie-Zdroju przyciągał na trybuny rzeszę kibiców liczącą od kilkudziesięciu do nawet kilkuset osób, ze względu na liczne atrakcje pozaboiskowe. Ze względu na rozwojową naturę projektu Retro Ligi, szacujemy, że liczba osób zainteresowanych samymi spotkaniami oraz towarzyszącą im otoczką będzie systematycznie rosnąć, stanowiąc interesującą grupę odbiorców działań o charakterze marketingowym dla każdego zainteresowanego promocją podmiotu.

Klub Czarnych Lwów dysponuje również profilami w mediach społecznościowych, w tym przede wszystkim na portalu Facebook, który w chwili obecnej polubiło już 1,2 tysiąca osób, a 1,3 tysiąca obserwuje. Profil Retro Ligi w tym samym portalu, który regularnie udostępnia wiadomości Czarnych liczy na dziś blisko 4 tysiące polubień. Liczby te systematyczne rosną wraz z rosnącą popularnością całego przedsięwzięcia. Zasięgi co bardziej popularnych postów wykraczają daleko poza tę bazę osiągając niekiedy kilka tysięcy odbiorców w sieci. To mocno liczące się grono osób, mogące stanowić istotny element działań o charakterze marketingowy

Nasz apel

Historia piłki nożnej może być niemniej fascynująca niż śledzenie współczesnych rozgrywek ligowych czy międzynarodowych. My za pośrednictwem organizowania meczy w stylu retro
z historycznym wyposażeniem, graniem według nieobowiązujących już zasad i kibicowaniem nieistniejącym już klubom, oferujemy naszym sympatykom podróż w przeszłość, do przedwojennej, żyjącej futbolem Rzeczpospolitej. Przybliżamy historię sięgających niekiedy do dziś a zatartych w pamięci animozji między klubami, przypominamy niegdysiejszych bożyszczy trybut i gwarantujemy grad goli i emocji w każdym meczu.

Głęboko wierzymy, że piłka nożna może uczyć. Nie tylko zachowań czysto sportowych, ale może przede wszystkim szacunku, znajomości własnej historii oraz świadomego angażowania się w życie lokalnych społeczności. Może ona aktywizować nie tylko fizycznie, ale i mentalnie, otwierając na pasjonujące zagadnienia, o których istnieniu wielu nie ma jeszcze pojęcia.

Dołączcie do nas w tej niezwykłej w skali całej Europy przedsięwzięcia, które wciąż rozwija się
i systematycznie zyskuje na popularności.

Zostańcie „Powidlakami” jak w przedwojennym Lwowie określano sympatyków Czarnych Lwów
i wspólnie kontynuujmy pisanie historii tego wspaniałego klubu. A wówczas wspólnie, śladem przedwojennych gwiazd zespołu Czarnych będziemy mogli wykrzyknąć w pięknej lwowskiej gwarze nasze zespołowe zawołanie, którym także dzisiaj zaczynamy każdy mecz: 

Bo my lwowskie su kidraki! My batiary, Powidlaki!